a smiling woman in a black top stands in front of a bush

NATURA ŚWIATŁA

Przypomnijmy sobie historię brytyjskiego naukowca Jamesa Max- wella, który w połowie XIX wieku rozpoczął trwające pięć lat badania nad problemem „czym jest światło?” W efekcie powstała teoria głoszą­ca, że światło jest „falą elektromagnetyczną”. Maxwell zasugerował także, że mogą istnieć inne —jeszcze nie odkryte — rodzaje fal elek­tromagnetycznych. Dwa dziesięciolecia później niemiecki naukowiec Heinrich Hertz postanowił sprawdzić […]

woman sitting on brown wooden chair while using silver laptop computer in room

W BADANIACH NAUKOWYCH

W badaniach naukowych często problemy stawiane są ze zwykłej ciekawości poznawczej albo wynikają z potrzeb zlecającego badania pracodawcy lub rządu. Na przykład, na całym świecie podejmuje się intensywne wysiłki w celu opracowania metody pozyskiwania energii reakcji atomowych. Problem jest jasno określony — potrzeba więcej energii dla fabryk i domów — i naukowcy są wynajmowani; aby […]

a smiling woman in a black top stands in front of a bush

ZDEFINIUJ PROBLEM

Podobnie jest ze społeczeństwami i narodami. Podstawowe proble­my ekonomiczne, społeczne i polityczne są często zakamuflowane. Na przykład, Stany Zjednoczone co roku mają olbrzymi deficyt budżeto­wy. Proste rozumowanie prowadzi nas do wniosku, że ten problem można rozwiązać albo przez podniesienie podatków (być może obciążających tych, którzy są w stanieje zapłacić), przez zmniejszenie wydatków albo przez kombinację […]

time-lapse photography of laughing woman with hair covering half of her face

ZNAJOMOŚĆ FAKTÓW

We wszystkich dziedzinach życia, aby rozwiązywać problemy, stosuje­my znane nam fakty. Proces, który powoduje pojawianie się w naszych umysłach rozwiązań, nie jest jeszcze zbadany. Wiemy jednak, że po­mocne są w tym pewne procedury. Te procedury zostały udoskonalone przez naukowców w ostatnich stuleciach. Sposób, w jaki naukowcy zmagają się z problemami i dokonują nowych odkryć, nazywamy […]

woman sitting on brown wooden chair while using silver laptop computer in room

W NAJBARDZIEJ SPRAWDZONYCH FAKTACH

Odkry­cie tego prawa przez Izaaka Newtona wymagało wysokiej kreatywno­ści i zdolności logicznego rozumowania. Te umiejętności zostały zasto­sowane do wyników obserwacji ruchu Księżyca i obliczeń odległości na podstawie pomiarów kątów i odległości na Ziemi.Rozważmy inny typowy przykład: zarazki powodują wiele cho­rób, takich jak ospa, dyfteryt, tyfus. Aby jednak uznać, że dana cho­roba jest wywoływana przez zarazki, […]

woman smiling near tree outdoor during daytime

ZWIĄZKI OBSERWACYJNE

Logiczne rozumowania, przeprowadzone na danych obserwacyj­nych, mogą prowadzić do stwierdzeń dotyczących „związków obser­wacyjnych”, odnoszących się do ilości lub jakości. Związki te mogą pojawiać się w nieoczekiwany sposób i mogą być bardzo owocne. Te związki, choć często mają prostą postać, są bardziej złożone i trudniej­sze do wykrycia niż „opisowe uogólnienia” typu „psy szczekają”. Na przykład, prawo […]

woman in brown crew neck t-shirt holding blue plastic bottle

NOWE FAKTY

Nowe fakty mogą być otrzymane jako wnioski na podstawie logicz­nego rozumowania znanego jako metoda dedukcyjna. Wnioski wyciąga się z danych faktów, czyli przesłanek. Wyjaśni to rodział 4., dotyczący „procesu rozumowania”.Takie nowe fakty są często „rozmyte”, ponieważ przesłanki tj. fakty, na których są one oparte — mogą być błędne. Jednak w matema­tyce, która zasadniczo jest nauką […]

candid photography of woman with broad smile

OPISOWE UOGÓLNIENIE

Specyficzne fakty należące do poprzednich kategorii są często łą­czone i stają się — w wyniku zastosowania rozumowania indukcyjnego —   uogólnieniami (uogólnionymi faktami) .). Stwierdzenie „psy szczekają” jest tu przykładem; opar­te jest ono na wielu obserwacjach dotyczących szczekających psów. Stwierdzenie „powierzchnia dróg utwardzanych jest asfaltowa lub be­tonowa” to inny przykład tego uogólnienia. Uogólnienia zmieniają się, ewoluują […]