Idea, że fakty muszą być obiektywnie weryfikowane, jest poważnym wkładem społeczności naukowej w kształtowanie sposobu myślenia charakterystycznego dla współczesnej cywilizacji. Stanowi niezwykle silne narzędzie — być może da się je nazwać nawet „maszyną” służące do generowania rzetelnych i wiarygodnych twierdzeń we wszystkich dziedzinach ludzkiej działalności.Rozważmy na przykład podstawową dla demokracji procedurę tajnego głosowania. Historycznie rzecz […]
Autor: Bartłomiej Chrząszcz
NAUKOWYMI METODAMI
Naukowymi metodami Langmuir obalił „fakt”, że mucha rozwija tak olbrzymią prędkość. Niestety, skutki błędów nie zawsze udaje się tak łatwo wyeliminować. Jeszcze przez kilka dziesięcioleci ta fałszywa informacja pojawiała się w rozmaitych czasopismach, w których jedne powoływały się na drugie jako na (błędne!) źródło. Jeśli jednak chodzi o świat naukowy, to po publikacji Langmuira w […]
WEDŁUG OBLICZEŃ
Obliczenia wykazały, że około 0,5 konia mechanicznego — tyle, ile czterech ludzi! Ile musiałaby jeść, aby osiągnąć taką moc? Około „ 1,5 swojej wagi na sekundę”. Żarłoczne stworzenie! Następnie Langmuir przeprowadził prosty eksperyment, aby zmierzyć prędkość muchy, kiedy wydaje się ona jedynie „brązową smugą”. Zrobił model z pomalowanego na brązowo stopu lutowniczego, przywiązał do sznurka, a […]
ZAUFANIE DO DOWODU
Czasopismo to zacytowało także źródło tej informacji: pochodziła ona od dra Charlesa H. T. Townsenda, który w raporcie dla Nowojorskiego Towarzystwa Entomologicznego (nie podano daty) miał napisać, że:Na wysokości 3650 m w Nowym Meksyku ujrzałem przelatujące z niewiarygodną prędkością samce Cephenomyia {deer fly). Z trudem mogłem rozpoznać, że w ogóle coś przeleciało — widziałem jedynie […]
JAK KORYGUJE SIĘ BŁĘDY
Czasopisma i gazety w latach czterdziestych od czasu do czasu publikowały artykuły porównujące prędkość ludzi i zwierząt z prędkością samolotów i szybkich samochodów. Jednym ze zdumiewających „faktów”, o których wtedy pisano, była prędkość „najszybszej żywej istoty”, pewnego gatunku muchy, która frunęła podobno w tempie około 1130 km na godzinę — szybciej niż jakikolwiek samolot w […]
UCZCIWE POMYŁKI
Zwykłe, „uczciwe” pomyłki są oczywiście naturalnym składnikiem procesu zbierania informacji. Każdy dobry badacz niewątpliwie też je popełnia. Jednak świadome oszustwo jest tak poważnym wykroczeniem, że każdy, kto zostanie na nim przyłapany, traci możliwość publikowania w poważnych czasopismach naukowych. Jego kariera naukowa jest skończona. Następuje proces „sprzątania” —; każde czasopismo drukuje listę publikacji oszusta z informacją, […]
PODSTAWOWY MECHANIZM NAPRAWCZY W NAUCE
Oszustwa Burta były szczególnie szkodliwe, ponieważ jego subiektywne przekonania, „zamaskowane” w postaci obiektywnych „faktów”, stały się podstawą argumentacji, że dodatkowa nauka dla białych i czarnych dzieci z niższych warstw społecznych powinna zostać zaniechana. Po co wydawać dodatkowe pieniądze na uczenie tych dzieci, jeśli i tak ich zdolności są genetycznie ograniczone? Na szczęście, podstawowy mechanizm naprawczy w […]
PRZEZ NIEUWAGĘ
Burt „wpadł”, ponieważ przez nieuwagę podał ten sam współczynnik korelacji 0,771 w trzech różnych badaniach inteligencji bliźniąt rozdzielonych przy porodzie. Otrzymanie identycznych wyników w trzech różnych eksperymentach jest tak mało prawdopodobne, że praktycznie niemożliwe.Być może pogląd Burta na dziedziczność inteligencji jest prawdziwy; być może nie. Cała jego działalność jest natomiast poznawczo bezwartościowa, ponieważ żaden poważny […]