time-lapse photography of laughing woman with hair covering half of her face

OBIEKTYWIZM W WARUNKACH DEMOKRATYCZNYCH

Idea, że fakty muszą być obiektywnie weryfikowane, jest poważnym wkładem społeczności naukowej w kształtowanie sposobu myślenia cha­rakterystycznego dla współczesnej cywilizacji. Stanowi niezwykle sil­ne narzędzie — być może da się je nazwać nawet „maszyną”    służące do generowania rzetelnych i wiarygodnych twierdzeń we wszystkich dziedzinach ludzkiej działalności.Rozważmy na przykład podstawową dla demokracji procedurę taj­nego głosowania. Historycznie rzecz […]

woman wearing gray denim jacket and black scarf

NAUKOWYMI METODAMI

Naukowymi metodami Langmuir obalił „fakt”, że mucha rozwija tak olbrzymią prędkość. Niestety, skutki błędów nie zawsze udaje się tak łatwo wyeliminować. Jeszcze przez kilka dziesięcioleci ta fałszywa informacja pojawiała się w rozmaitych czasopismach, w których jedne powoływały się na drugie jako na (błędne!) źródło. Jeśli jednak chodzi o  świat naukowy, to po publikacji Langmuira w […]

a smiling woman in a black top stands in front of a bush

WEDŁUG OBLICZEŃ

Obliczenia wykazały, że oko­ło 0,5 konia mechanicznego — tyle, ile czterech ludzi! Ile musiałaby jeść, aby osiągnąć taką moc? Około „ 1,5 swojej wagi na sekundę”. Żar­łoczne stworzenie! Następnie Langmuir przeprowadził prosty eksperyment, aby zmie­rzyć prędkość muchy, kiedy wydaje się ona jedynie „brązową smugą”. Zrobił model z pomalowanego na brązowo stopu lutowniczego, przy­wiązał do sznurka, a […]

woman in brown crew neck t-shirt holding blue plastic bottle

ZAUFANIE DO DOWODU

Czasopismo to zacytowało także źródło tej informacji: pochodziła ona od dra Charlesa H. T. Townsenda, który w raporcie dla Nowojorskiego Towarzystwa Entomologicznego (nie po­dano daty) miał napisać, że:Na wysokości 3650 m w Nowym Meksyku ujrzałem przelatujące z niewiary­godną prędkością samce Cephenomyia {deer fly). Z trudem mogłem rozpoznać, że w ogóle coś przeleciało — widziałem jedynie […]

woman sitting on brown wooden chair while using silver laptop computer in room

JAK KORYGUJE SIĘ BŁĘDY

Czasopisma i gazety w latach czterdziestych od czasu do czasu publi­kowały artykuły porównujące prędkość ludzi i zwierząt z prędkością samolotów i szybkich samochodów. Jednym ze zdumiewających „fak­tów”, o których wtedy pisano, była prędkość „najszybszej żywej isto­ty”, pewnego gatunku muchy, która frunęła podobno w tempie około 1130 km na godzinę — szybciej niż jakikolwiek samolot w […]

woman sitting on brown wooden chair while using silver laptop computer in room

UCZCIWE POMYŁKI

Zwykłe, „uczciwe” pomyłki są oczywiście naturalnym składnikiem procesu zbierania informacji. Każdy dobry badacz niewątpliwie też je popełnia. Jednak świadome oszustwo jest tak poważnym wykro­czeniem, że każdy, kto zostanie na nim przyłapany, traci możliwość publikowania w poważnych czasopismach naukowych. Jego kariera naukowa jest skończona. Następuje proces „sprzątania” —; każde czasopismo drukuje listę publikacji oszusta z informacją, […]

woman smiling near tree outdoor during daytime

PODSTAWOWY MECHANIZM NAPRAWCZY W NAUCE

Oszustwa Burta były szczególnie szkodliwe, ponieważ jego subiek­tywne przekonania, „zamaskowane” w postaci obiektywnych „faktów”, stały się podstawą argumentacji, że dodatkowa nauka dla białych i czar­nych dzieci z niższych warstw społecznych powinna zostać zaniechana. Po co wydawać dodatkowe pieniądze na uczenie tych dzieci, jeśli i tak ich zdolności są genetycznie ograniczone? Na szczęście, podstawowy mechanizm naprawczy w […]

woman wearing gray denim jacket and black scarf

PRZEZ NIEUWAGĘ

Burt „wpadł”, ponieważ przez nieuwagę po­dał ten sam współczynnik korelacji 0,771 w trzech różnych badaniach inteligencji bliźniąt rozdzielonych przy porodzie. Otrzymanie identycz­nych wyników w trzech różnych eksperymentach jest tak mało prawdo­podobne, że praktycznie niemożliwe.Być może pogląd Burta na dziedziczność inteligencji jest prawdzi­wy; być może nie. Cała jego działalność jest natomiast poznawczo bez­wartościowa, ponieważ żaden poważny […]