Najwięcej przestępstw nieletnich i młodocianych oraz stanów niedostosowania społecznego i trudności wychowawczych spotyka się u dzieci z rodzin rozbitych, a więc tych rodzin, które ma zapewniają dziecku właściwej opieki i nie stwarzają poczucia ładu, bezpieczeństwa i ciepła rodzinnego. Rozbiciu rodziny często sprzyja alkoholizm. W rodzinach ustabilizowanych w kształtowaniu osobowości dziecka decydujący wpływ ma postawa rodzicielska.
Niewłaściwa postawa może być źródłem błędów wychowawczych, często nawet nieświadomych, sprawiających w efekcie trudności wychowawcze. Postawa jawnego odtrącania powoduje oziębłość uczuciową i agresywny stosunek do otoczenia, postawa per- fekcjonizmu wiedzie do stanów frustracji i kompleksów, a nadtroskliwości do niezaradności życiowych. Drugim środowiskiem, w którym należy dopatrywać się źródeł trudności wychowawczych są grupy rówieśnicze. Grupowanie się w nie uczniów jest typowe zwłaszcza dla dzieci starszych i młodzieży. Grupy te działające bez nadzoru dorosłych, skupiające różną młodzież nie zawsze charakteryzuje pozytywna, z punktu widzenia zasad moralno-społecznych, działalność. Stąd jednostki wchodzące w skład takiej grupy, z reguły podporządkowujące się specyficznym jej prawom, w normalnej społeczności, jaką jest szkoła czy dom często sprawiają trudności wychowawcze.
