Wśród nagłych zachorowań do najbardziej niepokojących i wymagających doraźnej interwencji należą omdlenia i utraty przytomności, drgawki oraz zatrzymanie krążenia i oddychania. Utrata przytomności może być krótkotrwała (np. w ostrych zaburzeniach krążenia pochodzenia sercowego lub obwodowego i w drgawkach) lub utrzymywać się z różnych przyczyn przez dłuższy czas (ponad 20 minut). Omdlenie jest krótkotrwałą utratą przytomności, powstałą wskutek niedostatecznego dopływu krwi do mózgu (niedokrwienie mózgu) lub jego niedotlenienia. Stan ten spowodowany jest niedostateczną pracą serca lub częściej u dzieci przemieszczeniem krwi w obszar krążenia żylnego na skutek zaburzenia mechanizmów regulujących stan napięcia naczyń krwionośnych i ich rozszerzenia. Odpływ krwi do narządów jamy brzusznej zmniejsza ogólną ilość krwi krążącej i prowadzi do gorszego ukrwienia mózgu. Typowym przykładem jest tzw. krótkotrwałe omdlenie ortostatyczne (zapaść ortostatyczna) występujące w następstwie dłuższego pozostawania w pozycji stojącej w dusznym pomieszczeniu. Tego rodzaju omdlenia najczęściej występują u dziewcząt w okresie pokwitania, ale spostrzega się je również u dzieci w wieku przedszkolnym. Znane są również Stany omdlenia występujące na drodze odruchowej na skutek silnego strachu, bólu (np. uderzenie w okolicę jamy brzusznej) lub widoku krwi (np. dość często podczas pobierania krwi do badań). Omdlenie poprzedzają następujące objawy: zblednięcie twarzy, sinica warg, wystąpienie zimnego potu na czole, uczucie duszności, szumu w uszach, mroczków i ciemności przed oczami. Tętno jest zwolnione i ledwie wyczuwalne. Po ustąpieniu omdlenia pozostaje okresowy ból głowy i osłabienie.
