Do utraty przytomności, jak już wyżej podawano, mogą prowadzić różne stany chorobowe. Jednak odzielnie należy omówić te choroby i zaburzenia, które wymagają szybkiej doraźnej pomocy. Należą do nich drgawki objawowe oraz cukrzyca. Drgawki stosunkowo często występują u dzieci w różnym wieku. Mogą być spowodowane wysoką gorączką, ale częściej towarzyszą chorobom ośrodkowego układu nerwowego (np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych), wylewom do mózgu lub chorobom ogól- noUstrojowym. Szczególnym stanem, w którym drgawki są podstawowym objawem, jest padaczka. Typowy napad drgawek padaczkowych rozpoczyna się tonicznym napięciem mięśni, a kończy całą serią kurczów wszystkich mięśni. Są to tzw. drgawki toniczno-kloniczne. Mogą występować również tylko fazy kloniczne lub rzadziej foniczne. Obraz kliniczny drgawek gorączkowych jest podobny do dużych napadów padaczkowych. Jednakże po napadzie drgawek padaczkowych następuje zwiotczenie mięśni, również mięśni zwieracza i odbytu, co powoduje bezwiedne oddanie moczu, a czasem także kału. Napad drgawek padaczkowych trwa zwykle krótko (15 minut), jeżeli jednak przedłuża się lub napady powracają w czasie śpiączki, która zawsze występuje po napadzie sytuację taką nazywamy stanem epileptycznym. Istnieją również inne objawy padaczki tzw. napady małe, występujące u dzieci najczęściej między 5 a 12 rokiem życia pod postacią krótkiej, kilkusekundowej (2—3 s.) utraty przytomności, przy zachowanej pozycji ciała. Wystąpienie takiego stanu objawia się przerwaniem spełnianej aktualnie czynności na krótko, niekiedy szybkim mrużeniem powiek, poruszaniem palcami, wypuszczaniem przedmiotów z rąk itp. Pełna utrata przytomności występuje jednakże tylko w tych przypadkach, w których pojawiają się drgawki uogólnione. Po napadzie dziecko zawsze zapada w głęboki sen.
