Kiedy w bazie nuklearnej rozpoczął się omawiany incydent, brak było danych wystarczających, aby podjąć decyzję. Mamy tu do czynienia z wypadkiem „brakujących danych”, charakterystycznym dla większości problemów wymagających rozwiązania. Podstawowa trudność miała związek z naturą radaru: nie widzi on bowiem tak naprawdę pocisków. Podobnie jak wszystkie instrumenty skonstruowane z myślą o dostarczaniu danych, służy jako wzmocnienie […]

Nasze umysły nie funkcjonują w próżni. Jeśli chcemy rozwiązywać problemy na podstawie sądów dotyczących faktów, to sądy te muszą być możliwie rzetelne. Zdarzają się sytuacje, kiedy nasze sądy nie mają tak naprawdę solidnej podstawy w faktach, mimo to zmuszeni jesteśmy do ważnych ocen i ważnych decyzji. Wtedy oczywiście staramy się do­konać możliwie dobrej oceny, mając […]

Zasadniczym słowem w definicji faktu jest rzeczywistość. Sąd dotyczą­cy faktu nie może się opierać na fikcji ani być produktem naszej wy­obraźni. Użycie terminu „rzeczywistość” oznacza, że fakty muszą być zaobserwowane za pomocą zmysłów: wzroku, słuchu, dotyku, za­pachu czy smaku; często z użyciem instrumentów, które pomagają nam odkryć czy zmierzyć coś, co inaczej byłoby trudne do […]

Nie należy bowiem myśleć, że nie można ufać żadnym sądom. W wypadku pro­mieni N efekty były bardzo słabe i naukowcy musieli polegać na swojej subiektywnej ocenie zmian jasności. Ta procedura nie była rzetelna, ponieważ obserwator mógł podlegać subiektywnym wpływom, takim jak chęć uznania czy chęć ratowania narodowego honoru.W wypadku zimnej fuzji mamy do czynienia z […]

Podobnie wiele „faktów” tylko częściowo pokrywa się z prawdą, choć ludzie mogą traktować je tak, jak gdyby były bezwzględnie, we wszystkich okolicznościach, prawdziwe. Takie fałszywe lub częściowo prawdziwe sądy mogą bardzo szkodzić w pró­bach rozwiązania osobistych i społecznych problemów, jakie stawia przed nami złożona cywilizacja. Jest zatem sprawą najwyższej wagi, aby dobrze rozumieć naturę faktów. […]

Naukowcy na całym świecie natychmiast powtórzyli eksperymen­ty, w nadziei, że potwierdzą one „fakty”, o których donosili dwaj na­ukowcy; jednak bezskutecznie. Nikt nie był w stanie potwierdzić wyni­ków ich badań. Podobnie jak w wypadku promieni N, nie było żadnych lub prawie żadnych efektów. Możliwe, że to czynniki subiektywne — być może gorące pragnienie otrzymania Nagrody Nobla […]

Jednak z powodu „naro­dowej dumy” — odkrycie promieni N było bowiem uważane za wielkie osiągnięcie nauki francuskiej, która w tym czasie pozostawała w tyle za nauką niemiecką — nie uznano tego od razu. Wydaje się, że pragnienie francuskich naukowców, aby również odkryć coś tak ważnego jak pro­mienie rentgenowskie, spowodowało, że wielu z nich „widziało” coś, […]

Blondlot otrzymał nagrodę od Francuskiej Akademii Nauk za zaini­cjowanie badań w tej nowej gałęzi wiedzy. Jednak po jakimś czasie cała ta historia zaczęła wyglądać podejrzanie. Amerykański fizyk R. W. Wood, przeprowadzając w ciemności eksperyment z promieniami N, usunął pryzmat, którym posługiwał się Blondlot, aby wykazać szcze­gólne własności promieni N. Okazało się, że po usunięciu najważniej­szego elementu […]